Uchwalona w czerwcu ustawa o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych przyjęła założenie, że zawód asystentki i higienistki stomatologicznej jest zawodem medycznym. Zdaniem ORL w Warszawie wcześniejsze ustawodawstwo stoi w sprzeczności z takim założeniem. Stanowisko w tej sprawie został przyjęte na posiedzeniu 5 października.
STANOWISKO
OKREGOWEJ RADY LEKARSKIEJ W WARSZAWIE
Z DNIA 5 PAŹDZIERNIKA 2022 ROKU
w sprawie uznania, iż zawód asystentki i higienistki stomatologicznej nie jest zawodem medycznym
Okręgowa Rada Lekarska w Warszawie wyraża zaniepokojenie, iż na potrzeby wejścia w życie znowelizowanej Ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1801 z późn. zm.) – dalej Ustawa – przyjmuje się, iż zawód asystentki i higienistki stomatologicznej jest zawodem medycznym, podczas gdy przepisy prawa powszechnie obowiązującego nie pozwalają na takie uznanie.
Zgodnie z Załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 marca 2017 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. poz. 860 z późn. zm.):
- asystentka stomatologiczna to zawód z obszaru medyczno-społecznego, której zadaniem jest asystowanie lekarzowi dentyście i utrzymanie gabinetu w gotowości do pracy;
- higienistka stomatologiczna to zawód z obszaru medyczno-społecznego, której zadaniem jest prowadzenie działalności profilaktyczno-leczniczej pod nadzorem i na zlecenie lekarza dentysty oraz utrzymanie gabinetu w gotowości do pracy i prowadzenie promocji zdrowia.
Rozporządzenie określa wprost kwalifikacje i umiejętności jakimi powinien legitymować się absolwent szkoły kształcącej w zawodzie asystentka stomatologiczna i higienistka stomatologiczna. Są tą czynności stricte pomocnicze.
Na mocy Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 633 z późn. zm.) osoba wykonująca zawód medyczny to osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba legitymująca się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.
Natomiast świadczenia zdrowotne to działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania.
Zarówno asystentka stomatologiczna jak i higienistka stomatologiczna nie są zawodem w pełni samodzielnym. Wykonują swój zawód jako asysta lub na zlecenie i pod nadzorem lekarza dentysty. Zawody medyczne charakteryzują się natomiast samodzielnością w podejmowanych świadczeniach zdrowotnych.
Brak jest aktualnie przepisów prawnych kwalifikujących wprost zawody asystentki i higienistki stomatologicznej jako zawody medyczne.
Fakt, iż projekt ustawy o niektórych zawodach medycznych – stanowi, iż zarówno asystentka jak i higienistka dentystyczna będą zawodami medycznymi – nie oznacza, iż w aktualnym stanie prawnym można przyjąć, że rzeczone zawody są zawodami medycznymi.
Podkreślenia wymaga, iż dopiero przepisy projektowanej ustawy stawiają szereg nowych wymagań zarówno osobom, które będą ubiegały się o wykonywanie zawodu asystentki czy higienistki jak i osobom, które te zawody będą wykonywały (np. posiadanie polisy OC zawodowej czy też obowiązek ustawicznego rozwoju zawodowego), aby móc uznać je za zawód medyczny.
Zaprezentowane na wstępie stanowisko ma znaczenie dla właściwego stosowania przepisów Ustawy przez podmioty lecznicze zatrudniające asystentki i higienistki stomatologiczne w zakresie wynagradzania.
W ocenie Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie w aktualnym stanie prawnym higienistka i asystentka stomatologiczna powinny być zakwalifikowane do grupy nr 9, tj. pracownik działalności podstawowej, inny niż pracownik wykonujący zawód medyczny z wymaganym wykształceniem średnim ze współczynnikiem pracy 0,78 – gdyż nie są zawodami medycznymi.
Uznawanie jedynie dla celów ww. Ustawy zawodów asystentki stomatologicznej i higienistki stomatologicznej za zawód medyczny w sytuacji braku aktualnie obowiązujących uregulowań prawnych tych zawodów jest działaniem nieuprawnionym.