W dniu 11.03.2020 r. na mocy ustawy o z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych podjęto decyzję o zamknięciu placówek oświaty. Czy lekarze są zobowiązani do pracy w przypadku zamknięcia przedszkoli i szkół? Kancelaria działająca w OIL w ramach programu „Prawnik dla Lekarza” przygotowała opracowanie zagadnienia, w którym znajdą Państwo odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania.
Zapraszamy do zapoznania się z opracowaniem. W kolejnych dniach będziemy publikować odpowiedzi na kolejne pytania w tym temacie.
Artykuł aktualizowany na bieżąco dostępny TUTAJ.
Opracowanie zagadnienia dotyczącego obowiązku wykonywania pracy przez lekarza-rodzica
dziecka do 8 roku życia w czasie zamknięcia placówek oświaty
1. Podstawa sporządzenia Opracowania:
Zagadnienie prawne otrzymane w ramach projektu „Prawnik dla Lekarza” prowadzonego przez OIL im. prof. Jana Nielubowicza w Warszawie.
2. Przedmiot Opracowania:
Przedmiotem Opracowania jest udzielenie odpowiedzi na pytania:
-
Czy lekarze są zobowiązani do pracy w przypadku zamknięcia przedszkoli i szkół?
-
Czy jeżeli jedna z osób – rodziców jest na L4 (np. w związku z ciążą), to czy druga osoba – rodzic zostaje w domu na zasiłku?
3. Podstawy prawne:
-
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;
-
Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych;
-
Ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa;
-
Ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
4. Klauzule prawne:
-
Opinia dotyczy wyłącznie kwestii w niej określonych i nie może być interpretowana, jako obejmująca, w tym przez domniemanie, inne, niewspomniane w niej kwestie.
-
W niniejszej Opinii prawnej zaprezentowano niezależną, subiektywną ocenę sporządzającego, dotyczącą prawnych aspektów przedmiotu analizy.
5. Analiza stanu prawnego:
W dniu 11.03.2020 r. na mocy ustawy o z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych podjęto decyzję o zamknięciu placówek oświaty.
W związku z tym na mocy art. 4 ww. ustawy, jeśli jesteśmy opiekunami dzieci w wieku do lat 8 to przysługuje nam prawo do przejścia na dodatkowy zasiłek opiekuńczy.
Mając na uwadze powyższe wśród zainteresowanych lekarzy-rodziców pojawiły się pytania:
1. Czy lekarze są zobowiązani do pracy w przypadku zamknięcia przedszkoli i szkół?;
2. Czy jeżeli jedna z osób – rodziców jest na L4 (np. w związku z ciążą), to czy druga osoba – rodzic zostaje w domu na zasiłku?
ad 1. W aktualnym stanie prawnym lekarze są traktowani, jak każdy inny obywatel, rodzic, który pracuje i wychowuje dzieci zatem przysługują mu te same prawa.
Chęć wykorzystania tego uprawnienia uzależniona jest jednak od tego, na jakiej podstawie lekarze są zatrudnieni oraz jak zostały sformułowane ich obowiązki w stosunku do podmiotu leczniczego, w którym udzielają świadczeń oraz w jakim wieku mają dziecko, które zostaje pod ich opieką.
Jeśli mamy dziecko w wieku do lat 8 to oczywiście przysługuje nam prawo do przejścia na dodatkowy zasiłek opiekuńczy.
Bez względu na to czy jesteśmy pracownikami czy też udzielamy świadczeń zdrowotnych na podstawie umowy cywilnej – pod warunkiem posiadania ubezpieczenia chorobowego – opiekun dziecka ma prawo do skorzystania z dodatkowego zasiłku. W tym samy czasie drugi rodzic nie może korzystać z tego uprawnienia.
Z uprawnień do dodatkowego zasiłku opiekuńczego może skorzystać jeden z opiekunów lub opiekunowie zamiennie w łącznym wymiarze czasu 14 dni, niezależnie od ilości dzieci, które pozostają pod opieką danego rodzica. Dwóch rodziców jednocześnie nie może skorzystać z uprawnień do dodatkowego zasiłku opiekuńczego.
Jeśli udzielamy świadczeń zdrowotnych w oparciu o umowę o pracę sprawa wydaje się być oczywista – nawet intuicyjnie czujemy, że w przypadku naszej absencji chronią nas przepisy kodeksu pracy, czujemy się bezpieczniej.
Największe obawy rodzą się w sytuacji, gdy świadczenia zdrowotne wykonywane są w oparciu o zawarty kontrakt, w którym lekarz często obwarowany jest licznymi obowiązkami a także brakiem pewnych uprawnień, które przysługują pracownikom.
Jedynym zatem ograniczeniem do chęci skorzystania z tego prawa mogą być zapisy poczynione w umowie zawartej z podmiotem leczniczym.
Zazwyczaj umowy tego rodzaju zawierają postanowienia, które pozwalają lekarzom bez ponoszenia sankcji czy innych konsekwencji finansowych na nieobecność w podmiocie leczniczym.
Jeśli zatem umowa przewiduje, nieobecność lekarza z powodu sytuacji wyjątkowych, niezależnych od niego- to w naszej ocenie zamknięcie żłobka, przedszkola, czy szkoły w aktualnych warunkach jest podstawą uzasadniającą nieobecność lekarza w podmiocie leczniczym, oczywiście pod warunkiem poinformowania o tym podmiotu leczniczego na warunkach określonych w umowie.
ad 2. Z uprawnień do dodatkowego zasiłku opiekuńczego może skorzystać jeden z opiekunów lub opiekunowie zamiennie w łącznym wymiarze czasu 14 dni, niezależnie od ilości dzieci, które pozostają pod opieką danego rodzica. Zaznaczyć jednak należy, że pozostawanie jednego z rodziców na zwolnieniu lekarskim wyklucza możliwość przejścia na dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Zatem może zaistnieć sytuacja, w której obydwoje rodzice będą w domu- jeden na zwolnieniu lekarskim a drugi na dodatkowym zasiłku opiekuńczym w celu opieki nad dzieckiem do lat 8.
Opracowanie zagadnienia dotyczącego obowiązku wykonywania pracy przez lekarza-rodzica
dziecka powyżej 8 roku życia w czasie zamknięcia placówek oświaty
Analiza stanu prawnego:
W dniu 11.03.2020 r. na mocy ustawy o z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych podjęto decyzję o zamknięciu placówek oświaty.
W związku z tym na mocy art. 4 ww. ustawy, jeśli jesteśmy opiekunami dzieci w wieku do lat 8 to przysługuje nam prawo do przejścia na dodatkowy zasiłek opiekuńczy.
Niestety wielu pracujących rodziców/lekarzy posiada dzieci, które są w wieku starszym niż 8 lat, które ze względu na zamknięcie placówek oświaty również wymagają opieki.
Przepisy nowej ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych niestety nie przewidują żadnej pomocy w tym zakresie.
W przypadku rodziców dzieci powyżej 8 roku życia, które nie mają możliwości uczęszczania do szkół ustawodawca oczekuje, że poradzimy sobie sami i zachowamy się tak, jakbyśmy mieli do czynienia ze zdarzeniem losowym.
Co zatem mogą zrobić lekarze – rodzice w takiej sytuacji zanim zorganizują opiekę dla swoich dzieci?
W tej sytuacji przepisy prawa przewidują jedynie możliwość skorzystania przez rodziców, którzy udzielają świadczeń zdrowotnych w oparciu o umowę o pracę z prawa do zwolnienia związanego z opieką nad dzieckiem w wymiarze 16 godzin albo 2 dni w ciągu roku kalendarzowego, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Warunkiem do skorzystania z tego uprawnienia jest wychowywanie przynajmniej jednego dziecko w wieku do 14 lat.
Uprawnienie to nie przysługuje rodzicom jednocześnie.
Wykorzystanie tego uprawnienia przez jednego z nich wyklucza uprawnienie drugiego.
Można również w celu zorganizowania opieki dla dzieci złożyć wniosek o urlop na żądanie, które przysługuje każdemu pracownikowi w wymiarze 4 dni w roku.
Wniosek o taki urlop nie wymaga uzasadnienia, można go złożyć nawet w dniu, w którym planuje się nieobecność.
Urlop na żądanie przysługuje pracownikowi, który nabył prawo do urlopu wypoczynkowego i jest pomniejszany o ilość dni przysługującego urlopu wypoczynkowego. Urlop ten może być wykorzystany w wymiarze 4 dni pod rząd, pojedynczo lub np. po dwa dni.
Z takiego urlopu może skorzystać każdy z rodziców będący pracownikiem.
Jeśli zatem mamy ten komfort, że dwoje z rodziców jest pracownikami to wówczas łącznie możemy przeznaczyć 8 dni urlopu w celu opieki nad dzieckiem.
Nieco inaczej kształtuje się sytuacja lekarzy-rodziców, którzy udzielają świadczeń zdrowotnych na tzw. kontrakcie.
Podobnie, jak w przypadku uprawnienia do skorzystania z dodatkowego zasiłku opiekuńczego wskazać należy, że zazwyczaj umowy cywilne zawierane pomiędzy lekarzem a podmiotem leczniczym zawierają postanowienia, które pozwalają lekarzom – bez ponoszenia sankcji czy innych konsekwencji finansowych – na nieobecność w podmiocie leczniczym.
Jeśli zatem umowa przewiduje, nieobecność lekarza z powodu sytuacji wyjątkowych, niezależnych od niego- to w naszej ocenie zgłoszenie nieobecności w celu zorganizowania opieki nad dzieckiem z powodu nagłego zamknięcie żłobka, przedszkola, czy szkoły – w aktualnych warunkach – jest podstawą uzasadniającą nieobecność lekarza w podmiocie leczniczym, oczywiście pod warunkiem poinformowania o tym podmiotu leczniczego na warunkach określonych w umowie.
Czy jeśli w umowie ze żłobkiem prywatnym jest mowa o niezwracaniu kosztów w przypadku takim jak epidemia to rozumiem, że od nikogo tej opłaty odzyskać się nie da?
Odpowiedź na to pytanie nie może być jednoznaczna, wobec braku informacji o okolicznościach, w jakich umowa była zawarta.
Umowa zawarta ze żłobkiem powinna potwierdzać zgodną wolę stron, co do tego, na co się strony umówiły. Jeśli zatem został zaakceptowany przez Osobę pytającą zapis o niezwracaniu kosztów związanych z wystąpieniem epidemii – „żłobek” wydawać by się mogło, że nie ma podstaw do zwrotu tej kwoty.
Ale Uwaga!
Zgodnie z Kodeksem cywilnym – umowy, których postanowienia nie są indywidualnie ustalane ze stroną będącą konsumentem, czyli rodzicem, mogą być uznane za niewiążące jeśli prowadzą do ukształtowania obowiązków i praw rodzica w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.
Sytuację tę przewiduje wprost ww. Kodeks cywilny w następujący sposób:
art. 3851 § 1. Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.
- 2. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie.
- 3. Nie uzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.
- 4. Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje.
Jeśli zatem rodzic dostał do podpisania „gotową” umowę, to na podstawie powyższych przepisów ma możliwość ubiegania się o uznanie, że zapisy o zapłacie w aktualnych okolicznościach nie wiążą go.
Natomiast, odnosząc się do innych podmiotów, od których można byłoby żądać zwrotu tych kosztów wskazać należy, że z zasad ogólnych odpowiedzialności wynika, iż aby było to skuteczne przede wszystkim należy udowodnić winę tej osoby oraz związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy doznanym uszczerbkiem w majątku a winą tej osoby.
Pytająca osoba musiałaby zatem udowodnić te przesłanki podmiotowi, od którego chciałaby otrzymać odszkodowanie, aby móc skutecznie dochodzić poniesionej straty.
Czy zasiłek może być pobierany na zmianę przez matkę i ojca? Obydwoje jesteśmy lekarzami, w dni dyżurowe z dziećmi zostawałby rodzic bez dyżuru i jeśli tak, to jak to formalnie załatwić?
Z uprawnień do dodatkowego zasiłku opiekuńczego może skorzystać jeden z opiekunów lub opiekunowie zamiennie w łącznym wymiarze czasu 14 dni, niezależnie od ilości dzieci, które pozostają pod opieką danego rodzica.
W jednym dniu opiekę może sprawować tylko jeden rodzic. Możliwe jest, aby rodzice zamiennie wykorzystali te 14 dni (raz mama, raz tata).
Jak to zrobić?
Należy wypełnić oświadczenie (którego wzór załączam) wskazując m.in. daty, w których sprawowało się opiekę nad dzieckiem, i złożyć u swojego płatnika składek, np. pracodawcy, zleceniodawcy.
Osoby, które prowadzą działalność gospodarczą oświadczenie takie składają w ZUSie.
Należy zwrócić uwagę, że przejście na dodatkowy zasiłek przysługuje w takim samym wymiarze dni bez względu na ilość dzieci, które posiadamy. Czyli jeśli mamy trójkę dzieci poniżej 8 roku życia zasiłek i tak przysługuje nam w wymiarze do 14 dni.
Jeśli jeden z rodziców jest objęty kwarantanną, to czy drugiemu rodzicowi przysługuje prawo do opieki nad dzieckiem w czasie zamknięcia przedszkola i prawo do zasiłku?
Jeśli jeden z rodziców jest objęty kwarantanną wówczas traktowany jest on, jak osoba niezdolna do pracy z powodu choroby, co wynika z art. 6 ust. 1 Ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa do zasiłku opiekuńczego, który stanowi:
„Na równi z niezdolnością do pracy z powodu choroby traktuje się niemożność wykonywania pracy w wyniku decyzji wydanej przez właściwy organ albo uprawniony podmiot na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;”
W związku z faktem, że jeden z rodziców dziecka traktowany jest jak osoba niezdolna do wykonywania pracy z powodu choroby wówczas, jeśli nie ma innych członków rodziny, którzy mogliby zająć się dzieckiem w trakcie zamknięcia placówek oświaty, drugiemu rodzicowi przysługuje prawo do ubiegania się o dodatkowy zasiłek opiekuńczy.
Powyższe wynika z faktu, iż zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:
1) dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku:
a) nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza…
Zasiłek ten nie przysługuje jednak w sytuacji, o której mowa w art. 34 ww. ustawy, czyli jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny.
Rodzice lekarze mają dzieci poniżej 18 roku życia. Czy można prawnie zobowiązać oboje rodziców do zajmowania się pacjentami w czasie epidemii? A może nie można żadnego?
Zgodnie z ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi –pracownicy podmiotów leczniczych, osoby wykonujące zawody medyczne oraz osoby, z którymi podpisano umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych, mogą być skierowani do pracy przy zwalczaniu epidemii.
Do pracy przy zwalczaniu epidemii mogą być skierowane także inne osoby, jeżeli ich skierowanie jest uzasadnione aktualnymi potrzebami podmiotów kierujących zwalczaniem epidemii.
Skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii następuje w drodze decyzji wydanej przez właściwego wojewodę (zgodnie z miejscem zamieszkania lekarza), a w razie skierowania do pracy na obszarze innego województwa – przez ministra właściwego do spraw zdrowia.
Niemniej do pracy przy zwalczaniu epidemii nie mogą być kierowane m.in. osoby wychowujące dzieci w wieku do 18 lat, w tym osoby wychowujące samotnie dzieci do lat 18. Zaznaczyć należy, że Ustawa nie przewiduje zastosowania wyłączenia tylko w przypadku jednego rodzica. Ustawa mówi wprost w art. 47 ust. 3, że nie można skierować do pracy osób wychowujących dzieci w wieku do 18 lat.
Zatem, nie tylko w przypadku zamknięcia szkoły, przedszkola czy żłobka nie jest możliwe skierowanie lekarza do pracy przy zwalczaniu epidemii, ale zawsze gdy wychowuje on dziecko do lat 18.
Dodatkowo warto zaznaczyć, że do pracy niosącej ryzyko zakażenia przy zwalczaniu epidemii nie można skierować:
osób, które nie ukończyły 18 lat bądź ukończyły 60 lat;
osób, u których orzeczono częściową lub całkowitą niezdolność do pracy;
inwalidów i osób z orzeczonymi chorobami przewlekłymi;
osób, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Dz.U. z 2019 r. poz. 152), oraz posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej.
Co, dla lekarzy, oznacza zapowiadane przez Ministra Zdrowia, stanu zagrożenia epidemicznego?
Zgodnie z zapowiedzią Ministra Zdrowia, dziś ma zostać wydane Rozporządzenie dotyczące wystąpienia w Polce stanu zagrożenia epidemicznego.
Wyjaśnić należy, że zgodnie z obowiązującym prawem, stan zagrożenia epidemicznego na obszarze województwa lub jego części ogłasza i odwołuje wojewoda, w drodze rozporządzenia, na wniosek państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
Natomiast jeżeli zagrożenie epidemiczne występuje na obszarze więcej niż jednego województwa, stan zagrożenia epidemicznego ogłasza i odwołuje, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej, na wniosek Głównego Inspektora Sanitarnego.
W związku z faktem, iż Minister Zdrowia zapowiedział, iż wyda rozporządzenia w tym zakresie rozumieć należy, iż zagrożenie to występuje na obszarze więcej niż jednego województwa.
Co to oznacza? Czy zmienia to coś w prawach i obowiązkach lekarzy?
Należy najpierw wyjaśnić kilka pojęć, które definiują zarówno epidemię, stan zagrożenia epidemicznego oraz stan epidemii.
Wszystkie te pojęcia zawarte są w art. 2 o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
Epidemia to wystąpienie na danym obszarze zakażeń lub zachorowań na chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż we wcześniejszym okresie albo wystąpienie zakażeń lub chorób zakaźnych dotychczas niewystępujących;
Stan zagrożenia epidemicznego to sytuacja prawna wprowadzona na danym obszarze w związku z ryzykiem wystąpienia epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań zapobiegawczych;
Stan epidemii to sytuacja prawna wprowadzona na danym obszarze w związku z wystąpieniem epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych dla zminimalizowania skutków epidemii.
Z powyższego wynika, że stan zagrożenia epidemicznego, który ma zostać wprowadzony, ma na celu wprowadzenie działań zapobiegawczych, tak aby uniknąć epidemii.
Zapowiedź wprowadzenia tego stanu zapowiada możliwość podjęcia przez organy państwowe działań, które bezpośrednio mogą wpłynąć na prawa i obowiązki lekarzy.
Jakie?
Bez konkretnych decyzji, czy zaleceń w tym zakresie, nie jesteśmy w stanie wskazać szczegółów.
Natomiast wspomniana powyżej ustawa daje niektórym organom państwowym następujące uprawnienia, które mogą wywołać skutki względem lekarzy.
W rozporządzeniu o stanie zagrożenia epidemicznego można ustanowić – uwzględniając drogi szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych oraz sytuację epidemiczną na obszarze, na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii:
- czasowe ograniczenie określonego sposobu przemieszczania się,
- czasowe ograniczenie lub zakaz obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych,
- czasowe ograniczenie funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy,
- zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności,
- obowiązek wykonania określonych zabiegów sanitarnych, jeżeli wykonanie ich wiąże się z funkcjonowaniem określonych obiektów produkcyjnych, usługowych, handlowych lub innych obiektów,
- nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia środków transportu do działań przeciwepidemicznych przewidzianych planami przeciwepidemicznymi,
- obowiązek przeprowadzenia szczepień ochronnych, o których mowa w ust. 3, oraz grupy osób podlegające tym szczepieniom, rodzaj przeprowadzanych szczepień ochronnych
Istotne jest, że takie Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
Ponadto, zgodnie z art. 47 ww. ustawy pracownicy podmiotów leczniczych, osoby wykonujące zawody medyczne oraz osoby, z którymi podpisano umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych, mogą być skierowani do pracy przy zwalczaniu epidemii.
Do pracy tej mogą być skierowane także inne osoby, jeżeli ich skierowanie jest uzasadnione aktualnymi potrzebami podmiotów kierujących zwalczaniem epidemii. Mogą to być zatem studenci medycyny.
Skierowanie takie następuje w drodze decyzji i wydaje je właściwy wojewoda ze względu na miejsce pracy lub pobytu tej osoby, a w razie skierowania do pracy na obszarze innego województwa – minister właściwy do spraw zdrowia.
Od decyzji wojewody przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw zdrowia, ale wniesienie środka odwoławczego nie wstrzymuje wykonania decyzji.
Decyzja o skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii stwarza obowiązek pracy przez okres do 3 miesięcy w podmiocie leczniczym lub w innej jednostce organizacyjnej wskazanych w decyzji, a dotychczasowy pracodawca jest obowiązany udzielić takiej osobie urlopu bezpłatnego na czas określony w decyzji.
Okres urlopu bezpłatnego zalicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u tego pracodawcy.
Przez czas trwania obowiązku dotychczasowy pracodawca nie może rozwiązać dotychczasowego stosunku pracy ani nie może dokonać wypowiedzenie umowy o pracę, chyba że istnieje podstawa do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika albo w przypadku zmiany lub uchylenia decyzji.
Podmiot, w którym osoba skierowana ma wykonywać pracę musi zawrzeć z tą osobą stosunek pracy na czas wykonywania określonej pracy, na okres nie dłuższy niż wskazany w decyzji.
Z tego tytułu należy się wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze w wysokości nie niższej niż 150% przeciętnego wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego na danym stanowisku pracy w zakładzie wskazanym w tej decyzji lub w innym podobnym zakładzie, jeżeli w zakładzie wskazanym nie ma takiego stanowiska.
Wynagrodzenie to nie może być jednak niższe niż wynagrodzenie, które otrzymaliście w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym wydana została decyzja o skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii.
Ponadto, osobie skierowanej przysługuje zwrot kosztów przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia.
Zwrot kosztów z tytułu zakwaterowania lub wyżywienia nie przysługuje jedynie w przypadku zapewnienia w miejscu wykonywania pracy bezpłatnego zakwaterowania lub wyżywienia.
Kto nie podlega skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii ?
- osoby, które nie ukończyły 18 lat bądź ukończyły 60 lat;
- kobiety w ciąży lub osoby wychowujące dzieci w wieku do 18 lat, w tym osoby wychowujące samotnie dzieci do lat 18;
- osoby, u których orzeczono częściową lub całkowitą niezdolność do pracy;
- inwalidzi i osoby z orzeczonymi chorobami przewlekłymi;
- osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe
Ustawodawca nie zapomniał, aby wskazać, że pracownikom podmiotów leczniczych oraz innym osobom podejmującym -na zasadach określonych we wspomnianej ustawie – działania w celu zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych i zakażeń u ludzi przysługuje ochrona prawna należna funkcjonariuszowi publicznemu.
Opracowanie przygotowała:
Karolina Podsiadły-Gęsikowska
adwokat
